De valkuilen van het veganisme

Valkuilen van veganisme - Expeditie Flow

Zo’n kleine 2 jaar ben ik nu veganist. Op hippe platformen als Instagram noemen “we” (je weet wel: wij veganisten) onszelf vegan. Uitspraak: vie-kun. Het veganisme legt mij geen windeieren. Sinds ik vegan ben voel ik me zoals velen van “ons veganisten” beamen veel gezonder en een stuk fitter. Een hele mooie bijkomstigheid was bovendien dat ik na mijn besluit om vegan te worden maar liefst 7,5 gezonde kilo’s afviel. Ik was immers in gewicht al de cm’s na de meter van mijn lengte voorbij. Snap je deze zin? Mooi.

The Green Happiness

Hoe dat fitte en gezonde afvallen mogelijk was? Dankzij een door velen geliefd en verguisd boek: 50 Days of Green Happiness. We - met name mijn vrouw - maakten dag in dag uit de recepten zoals voorgeschreven in het boek. Het mooie van dat boek, vind ik, is dat 9 van de 10 gerechten ontzettend lekker smaken en ook nog eens heel goed vullend zijn. Vlees at ik al bijna nooit, dus dat filteren van het laatste stukje dierlijk, werd geen gemis. We leerden dankzij het boek goed, lekker en voedingsrijk te koken. Dat het boek door sceptici is afgekraakt vind ik persoonlijk dan ook jammer. We hebben juist onze transitie naar het veganisme aan de hand van dit boek (en online tips als het blog van Lisa Goes Vegan, De Groene Meisjes en Het Groene Broertje) vorm kunnen geven. Er valt vast iets over te zeggen, maar over junkfood toch ook? Uiteindelijk gaat het allemaal om balans. In balans.

De valkuil tijd

Het veganisme brengt mij en ons ook een aantal valkuilen. Een goede en gezonde maaltijd bereiden vergt vaak meer tijd. Hier ontstaat al een pittige reflectie. Die zeeën van tijd, zeker om goed en lekker te koken, hebben we nog amper. Als ik om mij heen kijk, is dat niet alleen mijn probleem. Het lijkt bij veel mensen een dingetje te zijn. Het is dus geen wonder dat aan de ene kant de bewustwording voor gezond en eerlijk eten groeit, maar parallel met die trend dit ook opgaat voor fast- en junkfood. Een sector die overigens op alle fronten (gezondheid, milieu, diervriendelijkheid, educatie enz.) volledig faalt, maar met goede marketing en weinig moraal hun ketens vult en het falen greenwasht. Misschien moeten we dankbaar zijn dat er tehuizen worden gerund en gefund, omdat je weet dat dezelfde organisaties in de mondjes van mensen en kinderen voedsel stopt die een grote bijdrage leveren aan onder meer dé meest gevreesde ziekte en aan hart- en vaatziekten. Ik wijk uit.

Valkuilen van veganisme - Expeditie Flow
Valkuilen van veganisme - Expeditie Flow

De valkuil van voldoende voedingsstoffen en vitamines

Na een lange periode heerlijke gerechten met gezonde en vers bereide sauzen te nuttigen aan de hand van The Green Happiness, lieten ook wij ons weer vangen door de tijd. De uitgebreide maaltijden maakten langzaam maar zeker plaats voor de simpele veganistische gerechten. Gebakken aardappels met worteltjes en doperwtjes aangevuld met een plantaardige schnitzel (die van Vivera vind ik heerlijk!), afgewisseld met risotto, pasta, pizza of Hollandse stamppot met vleesvervangers werden onze easy gerechten. De valkuil zit hem niet zo zeer in het veganisme, want alles is diervrij. Je moet alleen wel goed blijven opletten of je met deze maaltijden genoeg juiste stoffen binnenkrijgt. De balans tussen voedingsrijke stoffen en ongezonde suikers is in elk geval meer uit balans, dan ervoor. Ik voel me gelukkig nog altijd fit en gezond. En mijn lichaam protesteert in elk geval nog niet. Met een toekomstige check-up bij de dokter in het vooruitzicht, maak ik me voor nu geen zorgen.

De valkuil van ongezonde veganistische guilty pleasures

Een andere valkuil zijn de ontdekkingen die je doet met betrekking tot zogenoemde veganistische guilty pleasures (zie ook deze blog). Via vegan-Facebookgroepen ontvang ik allerlei handige eettips. Dankzij die tips ontdekte ik de koekjes van Oreo, de koekjes van het biologische merk Smaak, pindakaas, vele soorten brood, Tony de pure Chocolonely en nog veel meer guilty pleasures die ‘gewoon’ vegan zijn. En wat te denken van die overheerlijke Mayolijn van Remia, die met name wordt opgegeten door ons niet zo vegan kinderen? Allemaal leuke en lekkere dingetjes, maar tevens de reden dat er van die 7,5 afgevallen kilo’s er nu nog maar 2,5 over zijn. Met mijn 65 kilo, mijn 168 beperkte centimeters en een lage voedingswaarde moet ik wel op mijn hoede blijven dat ik niet té ongezond veganistisch ga eten.

Valkuilen van veganisme - Expeditie Flow

De valkuil van Vegan-Facebookgroepen

De volgende valkuil is al een beetje genoemd: de vegan-Facebookgroepen. Ze verschillen ontzettend van elkaar, maar de ergste groepen zijn toch echt wel de groepen waar het veganisme als heilige graal wordt geïnterpreteerd. Groepen waarin veel activisten je als mede-veganist aanvallen op je nuance. Of het feit dat je met vleeseters aan tafel zit en kerst met hen viert. Een simpel voorbeeld: ik eet gerust met vleeseters aan tafel. Ik ga - indien mijn tafelgenoten er niet om vragen - geen discussie aan over hun vleesgedrag. Linksom of rechtsom komt mijn veganisme toch wel ter sprake en juist dát is het moment dat ik met goede, niet vinger wijzende en inspirerende onderbouwing de mensen aan tafel probeer te prikkelen en in hun onderbewustzijn te overtuigen. Een ‘echte’ veganist zou dit niet doen en de strijd aangaan. Dat doen ze in elk geval wel verbaal met mij. Online. Op Facebook.

De valkuil van radicale veranderingen

Een ander voorbeeld is dat ik vind dat iedereen de tijd moet krijgen om los te komen van een eeuwenoud gedragspatroon. Met name de vleeseters. Vlees eten doen we al eeuwen, zo niet decennia’s lang. Doordat we door een Wereldoorlog zijn gaan realiseren dat we nooit meer honger mogen lijden, zijn industrieën doorontwikkeld waarvan we nu en masse in (kunnen) zien hoe schadelijk ze zijn voor onze planeet. Inmiddels is rondom die ontwikkeling een volledige economie opgebouwd. Een economie die inmiddels compleet is doorgeslagen. Vind ik. Dit verandert wat mij betreft zo snel mogelijk, maar wel met beleid. Van radicaal afbreken, komt weinig goeds. Zover ik heb kunnen waarnemen werkt radicale verandering averechts en ontstaat er vaak alleen maar meer weerstand. Een simpel voorbeeld zijn de windmolens in de achtertuinen van mensen. Als je dat zomaar denkt te kunnen besluiten, reken er dan maar op dat de wijk in opstand komt. 

Valkuilen van veganisme - Expeditie Flow

De valkuil van gebrek aan context

Gun iedereen daarom de tijd en ruimte om de transitie te maken naar een eerlijke samenleving en economie. Blijf elkaar vooral informeren, stimuleren en inspireren. Moedig elkaar aan en vraag om actie. Dat geldt niet alleen bij consumenten, maar ook de producenten. Deze groep heeft de tijd en ruimte nodig om een verantwoorde transitie te maken naar een duurzaam beleid. Het vergt kennis en kunde om deze veranderingen verantwoord te kunnen maken. Niemand heeft er iets aan als een organisatie radicaal verandert zonder enige kennis en zonder de consequenties te kunnen overzien met een faillissement tot gevolg. De rekening komt dan uiteindelijk te liggen bij de medewerkers en de belastingbetaler. Een nieuwe economie die goed is voor mens, dier en moeder aarde vergt iets meer nuance en geduld, dan we als veganisten soms hopen en willen. So change with consciousness and care.

Veganisme wordt niet mijn valkuil

Dat stukje nuance en geduld mis ik nog wel eens bij de “radicale veganisten”. Het is alles of niets, you’re with us or against us. Het is vaak te belerend, zonder toon van inspiratie en hoop. Als deze blog onder ogen komt van dit kleine groepje harde kern dan hoef ik niet op bijval te rekenen en zal ik eerder gelyncht worden om deze visie. Figuurlijk dan, want ergens blijf ik natuurlijk ook gewoon een dier. Ook al leef ik een 100% veganistische levensstijl en in al mijn mogelijkheden zo duurzaam en medemenselijk mogelijk; van voedsel tot kleding... voor de harde kern geldt: je bent veganist of je bent het niet. Daar trek ík mijn grens. Veganisme is voor mij wel degelijk een overtuiging om voor te strijden, maar zeker geen religie van absolute waarheden om voor te vechten.

Die bijna gelovige waarheid wordt niet mijn valkuil. Door te zijn wie ik ben, te doen zoals ik denk en te leven zoals het goed voelt, weet ik meer mensen te overtuigen van het veganisme en een duurzame levensstijl. Ik houd er bovendien nog een heel sociaal leven op na en heb goed contact met alle mensen die mij al dierbaar waren. Ik merk wanneer ik ben zoals ik ben, dat ik de meeste mensen interesseer en inspireer voor het veganisme, een duurzame economie en een gezond klimaat.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *